Chuyện dài “Foreclosure”

August 31, 2009

Andrew Lưu-Việt Tribune

Thứ hai đầu tuần vừa qua, nhà và các con của chúng tôi đã trở lại trường học sau một mùa hè đầy ắp kỉ niệm. Chúng tôi cũng trở lại công việc quen thuộc hàng ngày là mỗi sáng đưa cậu con út đến trường trước khi đến sở làm. Năm nay cháu vào lớp 1, thành thử cháu không lấy chuyện đến trường làm lạ lắm vì đã “been there, done that” hai năm trước rồi. Tuy nhiên, trong không khí se lạnh dưới bầu trời ảm đạm đầy mây của một buổi sáng sắp sửa vào thu, chúng tôi không khỏi bùi ngùi nhớ đến đoản văn nổi tiếng của Thanh Tịnh mà chúng tôi tin chắc không một ai từng cắp sách đến trường tại Việt Nam trước biến cố 1975 mà không thuộc nằm lòng. Đó là đoản văn mang tựa đề “Hôm nay tôi đi học” mà chúng tôi mạn phép trích dẫn ở đây, “Hằng năm cứ vào cuối thu, lá ngoài đường rụng nhiều và trên không có những đám mây bàng bạc, lòng tôi lại nao nức những kỷ niệm hoang mang của buổi tựu trường.

Nhà bán short sale để khỏi bị foreclosure tại North Valley, San Jose tháng 8-2009. Tường Linh/Việt Tribune

Tôi không thể nào quên được những cảm giác trong sáng ấy nảy nở trong lòng tôi như mấy cành hoa tươi mỉm cười giữa bầu trời quang đãng. Những ý tưởng ấy tôi chưa lần nào ghi lên giấy, vì hồi ấy tôi không biết ghi và ngày nay tôi không nhớ hết. Nhưng mỗi lần thấy mấy em nhỏ rụt rè núp dưới nón mẹ lần đầu tiên đến trường, lòng tôi lại tưng bừng rộn rã. Buổi sáng mai hôm ấy, một buổi mai đầy sương thu và gió lạnh. Mẹ tôi âu yếm nắm tay tôi dẫn đi trên con đường làng dài và hẹp. Con đường này tôi đã quen đi lại lắm lần, nhưng lần này tự nhiên tôi thấy lạ. Cảnh vật chung quanh tôi đều thay đổi, vì chính lòng tôi đang có sự thay đổi lớn: Hôm nay tôi đi học.” Năm nay, chúng tôi đã ghi danh cho cậu con trai này đi học tại trường Việt ngữ Văn Lang vào mỗi sáng chúa nhật. Chúng tôi hy vọng một ngày nào đó con của chúng tôi có thể đọc và hiểu chữ Việt một cách thành thạo để thưởng thức đoản văn trên của Thanh Tịnh, và nhớ lại ngày nào ba của cháu đã dẫn cháu đến trường.
Lùi lại với hiện tại, gần đây nếu quý bạn đi tìm nhà để mua, hẳn các bạn đã nhận thấy số nhà “bank-owned” tức những nhà đã bị nhà băng “foreclosed” đã giảm rất nhiều trên thị trường. Trong bài viết mang nhan đề “Threat of foreclosure rises” (tạm dịch “Sự đe dọa của việc xiết nhà gia tăng”) đăng trên trang nhất của nhật báo San Jose Mercury News số ra ngày 12 tháng 8, ký giả Pete Carey đưa ra hai nhận xét phản nghịch nhau: tại quận hạt Santa Clara số chủ nhà đứng chông chênh trên bờ vực bị xiết nhà gia tăng, trong khi số nhà thật sự bị nhà băng xiết lại giảm mạnh trong tháng 7 vừa qua.

Chủ nhà bỏ chạy để lại bãi rác trong các dạng nhà bán tháo tại San José Jose tháng 8-2009. Tường Linh/Việt Tribune

Số nhà “bank-owned” bán trên thị trường giảm vì các nhà băng, dưới áp lực của chính quyền thuộc mọi cấp không muốn các chủ nhà tiếp tục bị mất nhà, đã tình nguyện cộng tác với chính quyền đình chỉ việc xiết nhà. Tuy nhiên, điều này không có nghĩa là các nhà băng sẽ lơ là và dễ dãi khi số chủ nhà trả trễ tiền “mortgage” mỗi ngày một gia tăng do ảnh hưởng của nạn thất nghiệp và cắt bớt giờ làm (furlough) càng lúc càng hoành hành khủng khiếp. Theo báo cáo của ForeclosureRadar, trong tháng 7 tại thung lũng này có 3,519 căn nhà đang tiến dần đến việc bán đấu giá, gia tăng 14% so với tháng 6 và gia tăng 90% so với cùng thời điểm năm rồi. Tuy nhiên, con số nhà bị nhà băng xiết và bán trên thị trường giảm 30% so với tháng 6, từ 591 xuống 414, và giảm 36% so với tháng 7 năm 2008. Trong khi đó, con số của “notices of default”, bước khởi đầu của việc xiết nhà, gửi đến những chủ nhà tại thung lũng này trả trễ tiền nhà gia tăng từ 1,494 trong tháng 6 lên đến 1,543 trong tháng 7. Đây là con số cao kỉ lục đứng hàng thứ hai sau tháng 3. Con số chủ nhà được thông báo nhà họ sắp bị bán đấu giá (tức là họ nhận được “notice of trustee sale”) trong tháng 7 gia tăng 33.5% so với tháng 6, từ 852 lên đến 1,138.

Đứng trước viễn ảnh bị mất nhà, nhiều chủ nhà vô tình đã trở thành nạn nhân của những tổ chức, công ty ma giáo chuyên lường gạt, hứa sẽ giúp họ giữ được nhà nhưng rốt cuộc “tiền mất, tật mang” những chủ nhà này vừa mất nhà, vừa mất tiền một cách vô ích. Sau đây là những dấu hiệu khả nghi (red flags) của những cái gọi là “công ty cứu nguy việc xiết nhà” (foreclosure rescue companies) mà California Association of REALTOR® đề nghị chúng ta phải để ý: – Đòi bạn trả tiền liền trước khi cung cấp dịch vụ – Khuyên bạn không được liên lạc với nhà băng cho mượn tiền (lender), luật sư, gia đình, và bạn bè – Đòi bạn trả tiền nhà (mortgage) thẳng cho công ty dịch vụ hay một trương mục do công ty này thành lập, thay vì trả cho “lender” của bạn – Đòi hỏi bạn trả bằng tiền mặt, cashier’s check, hay wire transfer – Hứa sẽ chận đứng việc xiết nhà cho dù hoàn cảnh của bạn như thế nào – Khuyên bạn nên chuyển chủ quyền của căn nhà (property deed hay title) vào công ty dịch vụ – Xung phong điền đơn từ giùm cho bạn – Áp lực bạn phải có hành động hay quyết định tức thì, không suy nghĩ; chẳng hạn như bắt bạn ký giấy tờ mà bạn không có cơ hội đọc kỹ hay bạn không hiễu rõ – Đề nghị mua nhà bạn với giá không phải là giá thị trường – Đòi bạn cho họ quyền đại diện tức “power of attorney” – Đòi bạn ký vào “grant deed” hay “deed of trust” – Đòi bạn ký vào giấy tờ còn chừa chỗ trống – Không cho bạn bản sao của những giấy tờ bạn ký – Không ghi ra giấy những hứa hẹn miệng Lời khuyên của chúng tôi là các bạn nên liên lạc thẳng với “lender” của bạn khi bạn trả trễ tiền “mortgage” hay khi bạn nhận được bất kỳ “notices” nào từ nhà băng. Liên lạc thẳng với nhà băng là phương cách tốt nhất để tránh những hiểu lầm hay sự trễ nãi có thể bất lợi cho bạn về sau này.
Andrew Nhân Lưu, một REALTOR® cộng tác lâu năm với công ty địa ốc Tuscany Real Estate Services, đã giúp rất nhiều thân chủ thành công trong việc mua nhà “bank owned” và “short sale” trong thời gian gần đây. Xin liên lạc trực tiếp với Andrew Nhân Lưu tại andrewl@tuscanyre.com hay (408) 896-7388 khi quý bạn đọc có những nhu cầu, thắc mắc về địa ốc, hay có những ý kiến đóng góp về bài viết này.

************************************************

source

Viet Tribune Online